Cwestiynau a ofynnir yn aml

Rydym wedi llunio cwestiynau cyffredin am y gofynion addysg a hyfforddiant newydd a sut y gallant effeithio arnoch chi.

Pam mae gofynion newydd yn cael eu cyflwyno?

Mae ein gofynion newydd yn disodli llawlyfrau ar gyfer optometreg (2015) a dosbarthu offthalmig (2011), Llawlyfr Presgripsiynu Annibynnol (2008), a Llawlyfr Lens Cyswllt (2007). Mae'r gofynion newydd yn adlewyrchu arferion rheoleiddio modern wrth sicrhau bod gan bob gweithiwr proffesiynol optegol yr offer i ddarparu gwasanaethau gofal llygaid mewn tirwedd sy'n newid yn gyflym a diwallu anghenion cleifion yn y dyfodol.

Gwyliwch y fideo byr isod am fwy o wybodaeth. 

Beth yw'r prif newidiadau?

Mae ein gofynion newydd yn cyflwyno nifer o newidiadau pwysig i sicrhau ein bod yn rheoleiddio addysg optegol mewn ffordd sy'n cyd-fynd â datblygiadau yn y sector. Bydd hyn yn galluogi cymwysterau yr ydym yn eu cymeradwyo i barhau i fod yn addas i'r diben. Mae newidiadau allweddol yn cynnwys, ond nid ydynt yn gyfyngedig i:

  • Cyflwyno dull newydd sy'n seiliedig ar ganlyniadau sy'n nodi'r wybodaeth, y sgiliau a'r ymddygiadau a ddisgwylir gan gofrestreion GOC.
  • Sicrhau bod myfyrwyr yn ennill mwy o brofiad o weithio gyda chleifion, dysgu rhyngbroffesiynol a gwaith tîm.
  • Mwy o bwyslais ar gydraddoldeb, amrywiaeth a chynhwysiant (EDI).
  • Dull newydd sy'n seiliedig ar risg o sicrhau a gwella ansawdd y GOC.

See our Key Changes infographic for more information. 

A fydd y cymhwyster/gradd rwy'n ei chymryd yn dal i fodoli unwaith y bydd y gofynion newydd yn eu lle?

Ni fydd unrhyw darfu ar fyfyrwyr sydd wedi cofrestru ar hyn o bryd ar unrhyw raglen addysg/hyfforddiant optegol a gymeradwywyd gan GOC.

Rydym yn gweithio gyda phob darparwr cymwysterau GOC presennol ar eu cynlluniau i addasu i'r gofynion newydd. Bydd yr holl fyfyrwyr ar raglenni GOC presennol yn ennill cymhwyster cofrestradwy. Byddwch yn gallu cael gwybod mwy gan eich darparwyr addysg am eu cynlluniau ar gyfer addasu i'r gofynion newydd.

Byddwn yn parhau i sicrhau ansawdd yr holl gymwysterau a gymeradwyir gan GOC yn erbyn naill ai'r llawlyfrau presennol neu'r gofynion addysg a hyfforddiant newydd. Yn y pen draw, bydd pob darparwr yn cynnig rhaglenni yn erbyn y gofynion addysg a hyfforddiant newydd yn unig.

Pryd mae disgwyl i ddarparwyr addasu eu cymwysterau presennol i'r gofynion addysg a hyfforddiant newydd?

Mae gweithredu'r Gofynion Addysg a Hyfforddiant newydd (ETR) yn cael ei yrru gan y darparwr, a'u penderfyniad nhw fydd a yw rhaglen yn barod i ddechrau defnyddio'r gofynion newydd, er ein bod yn disgwyl i'r rhan fwyaf wneud hynny o fis Medi 2023 neu 2024.

Gweler ein graffeg llinell amser i gael mwy o wybodaeth am y camau a gymerwyd gennym i ddatblygu a chyflwyno'r ETR newydd. 

Os rhoddir cymeradwyaeth i ddarparwr ddechrau rhaglen newydd, a fydd yr adolygiad GOC bob blwyddyn, fel gyda'r prosesau achredu blaenorol neu a oes dull amgen o weithredu?

Bydd darparwyr cymwysterau presennol a gymeradwywyd gan GOC yn addasu eu rhaglenni presennol i fod yn unol â'r gofynion newydd. Bydd angen i ddarparwyr addysg sy'n dymuno cynnig cymhwyster newydd fynd trwy broses fesul cam i gael cymeradwyaeth GOC. Mae mwy o wybodaeth ar gael ar y dudalen Anghenion Addysg a Hyfforddiant

Unwaith y bydd darparwr wedi cwblhau'r broses addasu/cymeradwyo, bydd yn symud ymlaen i'r dull sicrhau a gwella ansawdd newydd (QAEM). Gallwch ddarllen am hyn yn adran 3 o'n dogfennau 'Gofynion', yn benodol is-bennawd 6 'Adolygiadau cyfnodol, blynyddol, therapimatig, a samplau sy'n seiliedig ar samplau. 

A fydd cael gwahanol lwybrau at gymhwyster yn arwain at amrywiad yn y math a lefel y gweithwyr proffesiynol optegol cymwysedig?

Bydd gofyn i bob myfyriwr optometrydd ac optegwyr dosbarthu fodloni'r wybodaeth, y sgiliau a'r ymddygiadau ar gyfer canlyniadau ar gyfer cofrestru fel yr amlinellir yn y gofynion, ni waeth ble maent wedi ennill cymhwyster.

Pwy wnaeth y penderfyniad i symud i Lefel 7 ar gyfer cymhwyster, a pham?

Fe wnaethom gomisiynu'r ymchwil a gynhaliwyd gan yr Asiantaeth Sicrhau Ansawdd, ochr yn ochr â Chymdeithas Optegwyr Dosbarthu Prydain (ABDO), Coleg yr Optometryddion, Cyngor Ysgolion Academaidd Optegwyr a'r Cyngor Ysgolion Optometreg, i argymell y Fframwaith Cymwysterau a Reoleiddir (RQF)/Fframwaith ar gyfer Cymhwyster Addysg Uwch (FHEQ) lefel lle dylai optometreg a hepgor offthalmig eistedd.

Arweiniodd yr ymchwil, a gyhoeddwyd ym mis Rhagfyr 2020, at ddau argymhelliad: y dylid gosod cymwysterau a gymeradwywyd gan y GOC ar gyfer mynediad i'r gofrestr ar gyfer optometryddion ar Lefel 7/11 ac ar gyfer dosbarthu optegwyr ar Lefel 6/10.

Pam wnaethoch chi newid y broses dau gam gyfredol ar gyfer optometryddion cymwys?

Ystyriodd ein Cyngor ddatblygu set wybodaeth a chymhwysedd dau gam o ganlyniadau (a safonau cysylltiedig) ar gyfer cymwysterau a gymeradwywyd gan GOC, ond yn y pen draw nid oedd yn credu y byddai hyn yn ymarferol, o ystyried na fyddai'n mynd i'r afael â risgiau neu broblemau brys y system ddau gam bresennol. Nodwyd hefyd na fyddai dull o'r fath yn cyd-fynd â "chysyniadau ac egwyddorion" 2017 nac ymgynghoriadau diweddarach 2018-2019, na gyda dulliau a gymerwyd gan y mwyafrif o reoleiddwyr gofal iechyd.

Yn ogystal, cydnabuwyd nad oedd unrhyw sicrwydd y byddai cynigion ar gyfer proses dau gam ar gyfer pob proffesiwn yn llai beichus neu'n llai costus i fyfyrwyr, darparwyr neu gyflogwyr, neu'n cynnig mwy o amddiffyniad i'r cyhoedd neu fwy o wytnwch yn y sector na'r dull integredig o weithredu ar gyfer ETR.

Beth yw dull integredig, a pha fanteision a ddaw yn ei sgil?

Mae'r ETR newydd yn integreiddio astudiaeth academaidd, profiad clinigol ac ymarfer proffesiynol, yn hytrach na rhannu profiad damcaniaethol ac ymarferol yn ddau gam. Mae'r dull hwn yn sicrhau bod cwricwlwm ac asesiad manwl yn parhau i fod yn gyfredol ac yn ymatebol i anghenion cleifion a defnyddwyr gwasanaeth lleol, rhanbarthol a chenedlaethol. O dan y gofynion newydd, mae gan ddarparwyr fwy o hyblygrwydd hefyd i ddewis sut y maent yn darparu eu cymwysterau.

Er enghraifft, nid yw'n ofynnol bellach i hyfforddeion fod wedi bod yn ymarfer fel optometrydd am ddwy flynedd cyn ymgymryd â chymhwyster cyflenwi ychwanegol (AS), rhagnodi atodol (SP), neu gymhwyster rhagnodi annibynnol (IP). O ganlyniad, gall darparwyr ddewis integreiddio'r cymhwyster UG, SP neu IP yn eu rhaglenni optometreg israddedig Lefel 7, gan arwain at y myfyriwr yn ennill dau gymhwyster.

A fydd y broses o gymhwyso yn mynd yn ddrytach, oherwydd blwyddyn ychwanegol o hyfforddiant i'r rhan fwyaf o fyfyrwyr?

Rydym yn ymwybodol bod rhai pryderon ynghylch effaith ariannol y fframwaith addysg, ac rydym yn parhau i weithio i fynd i'r afael â goblygiadau ariannol a chyllidol y gofynion newydd i sicrhau bod y model newydd yn gynaliadwy ac yn hyfyw yn ariannol i fyfyrwyr, darparwyr a chyflogwyr optegol y dyfodol. Rydym yn parhau i weithio gyda sefydliadau allweddol ar draws y sector optegol drwy Grŵp Llywio Gweithredu Strategol y Sector i fynd i'r afael ag amrywiol feysydd i gynorthwyo darparwyr wrth iddynt addasu, gan gynnwys ffrwd waith ar wahân sy'n canolbwyntio ar gyllid.

Sut bydd y gofynion newydd yn gwella addysg optegol?

Mae'r gofynion newydd yn adlewyrchu arferion rheoleiddio modern, tra'n sicrhau bod gan bob gweithiwr proffesiynol optegol yr offer i ddarparu gwasanaethau gofal llygaid mewn tirwedd sy'n newid yn gyflym a diwallu anghenion cleifion yn y dyfodol. Fe'u cyflwynwyd mewn ymateb i rolau optegol gwell gan ddelio â mwy o ofal llygaid a darparu gwasanaethau arbenigol yn y gymuned, gan helpu i leddfu'r baich ar y GIG.

Mae'r gofynion yn pwysleisio datblygu gallu proffesiynol sydd ei angen ar gyfer rolau presennol ac yn y dyfodol. Mae hyn hefyd yn cynnwys mwy o ffocws ar sgiliau allweddol fel barn broffesiynol, cyfathrebu sy'n canolbwyntio ar y claf, rheoli risg a diagnostig, ymgynghori a sgiliau ymarfer clinigol, fel bod gan unigolion cofrestredig yr offer i chwarae llawer mwy o ran darparu gofal i gleifion a defnyddwyr gwasanaeth o'u diwrnod cyntaf fel gweithwyr gofal iechyd proffesiynol cymwysedig. 

A fydd yr ETR newydd yn creu gweithiwr proffesiynol optegol "gwell" cymwys nag un sydd wedi cwblhau'r Cynllun Cofrestru?

Bydd myfyrwyr sy'n astudio naill ai ar y gofynion presennol neu newydd yn gymwys i gofrestru GOC ar ôl cwblhau eu hastudiaethau'n llwyddiannus. Nid creu gweithwyr proffesiynol optegol "gwell" yw'r diwygiadau, ond sicrhau bod gan y genhedlaeth nesaf yr offer i ddarparu gwasanaethau gofal llygaid mewn tirwedd sy'n newid yn gyflym a diwallu anghenion cleifion yn y dyfodol.