Newyddion y Cyngor - 19 Mawrth 2025

Cynhaliodd y Cyngor Optegol Cyffredinol (GOC) ei gyfarfod cyntaf y flwyddyn ar 19 Mawrth 2025.

Cynllun busnes a chyllideb 2025-26

Cymeradwyodd y Cyngor y cynllun busnes allanol a’r gyllideb atodol ar gyfer 2025-26, sy’n cwmpasu blwyddyn gyntaf strategaeth gorfforaethol newydd y GOC. Cymeradwywyd dyraniad o £300k o’r cronfeydd strategol wrth gefn i ariannu prosiectau allweddol posibl ar draws y flwyddyn, gan gynnwys £210k dros dair blynedd ar gyfer hwb gwybodaeth addysg i gefnogi darparwyr addysg ymhellach i weithredu gofynion addysg a hyfforddiant wedi’u diweddaru’r GOC.

Mae'r GOC yn bwriadu cynnal cyfres o adolygiadau thematig i gefnogi ei amcan strategol o 'atal niwed trwy reoleiddio ystwyth'. Penderfynodd y Cyngor mai pwnc yr adolygiad thematig cyntaf fyddai 'Practisau Masnachol a Diogelwch Cleifion', yn dilyn cyngor gan y Panel Cynghori yn gynharach y mis hwn. Pwysodd y Cyngor ar yr angen am sensitifrwydd a gwrthrychedd drwy gydol yr adolygiad, gan sicrhau bod dadansoddi yn parhau i gael ei lywio gan ddata a bod rhagfarnau posibl yn cael eu hatal.

Mae prosiectau allweddol eraill yn y cynllun busnes yn cynnwys cyflwyno Uned Cyflawni Prosiectau benodedig a symud swyddfa'r GOC sydd ar ddod. Nododd y Cyngor yr amcangyfrifir y bydd adleoli'r swyddfeydd yn arbed £1m dros y pum mlynedd nesaf. Mae’r cynllun hefyd yn cynnwys sawl darn o waith tuag at amcan strategol newydd y GOC ‘creu gwasanaethau gofal llygaid tecach a mwy cynhwysol’, gan gynnwys cwblhau’r ymchwil profiad bywyd ymhlith grwpiau cleifion a chofrestryddion i archwilio’r anawsterau a wynebir wrth gael mynediad at ofal llygaid, ei ddefnyddio a’i ddarparu.

Cyhoeddir y cynllun yn fuan.

Cynllun gweithredu EDI 2025-26

Cymeradwyodd y Cyngor gynllun gweithredu EDI y flwyddyn, gan gyflawni amcanion o flwyddyn gyntaf strategaeth EDI 2025-30 sy'n cyd-fynd â strategaeth gorfforaethol nesaf y GOC. Yn ei adolygiad perfformiad diweddar o'r GOC, canmolodd yr Awdurdod Safonau Proffesiynol (PSA) y GOC ar ei waith rhagweithiol i ymgorffori a hyrwyddo egwyddorion EDI drwy'r sefydliad. Mae’r PSA yn disgwyl i reoleiddwyr iechyd archwilio canlyniadau annheg posibl mewn atgyfeiriadau Addasrwydd i Ymarfer fel maes blaenoriaeth sy’n peri pryder. Y llynedd, sefydlodd y GOC weithgor canlyniadau annheg i ddatblygu’r fethodoleg sydd ei hangen i fynd i’r afael ag unrhyw fylchau mewn casglu a dadansoddi data. Yn 2025-26, bydd y GOC yn cynnal adolygiad o’r canfyddiadau hyn.

Maes allweddol arall yn y cynllun yw integreiddio ystyriaethau symudedd cymdeithasol ar draws gwaith y GOC, megis casglu data. Mae prosiectau eraill yn cynnwys datblygu arfer data, adolygu'r system bresennol o asesu'r effaith ar gydraddoldeb, ac atgyfnerthu cymorth i rwydweithiau staff.

Ffioedd aelodau 2025-26

Cymeradwyodd y Cyngor hefyd y rhestr ffioedd aelodau ar gyfer 2025-26. Mae’r ffioedd a roddir i aelodau Pwyllgorau a Phaneli’r GOC yn cael eu llywio gan weithgarwch meincnodi blynyddol, a gynhelir gyda rheoleiddwyr iechyd eraill. Yn dilyn adolygiad o'r data wedi'i feincnodi, argymhellodd Pwyllgor Tâl y GOC na fyddai unrhyw gynnydd cyffredinol i ffioedd aelodau ar gyfer y flwyddyn i ddod.

Polisi Diogelu Corfforaethol

Mae'r GOC wedi datblygu polisi Diogelu Corfforaethol newydd, wedi'i dynnu o hunanasesiad o'i gydymffurfiaeth ei hun â'r Cod Llywodraethu Elusennau. Mae hyn yn darparu fframwaith clir ar gyfer codi a/neu ymateb i bryderon diogelu ac yn cefnogi’r GOC i gymryd camau rhagweithiol i amddiffyn unigolion bregus rhag niwed, camdriniaeth neu esgeulustod. Amlygodd y Cyngor bwysigrwydd y polisi hwn a dywedodd y dylid ymestyn ei sesiynau sefydlu a hyfforddi yn y dyfodol i holl aelodau'r GOC, nid staff yn unig. Roedd y drafodaeth hefyd yn ystyried yr angen am ddiweddariadau polisi rheolaidd ac i sicrhau bod y polisi a'r hyfforddiant yn parhau'n benodol i gyd-destun gwaith y GOC. Cymeradwywyd y polisi yn amodol ar fân newidiadau.

Penodiadau'r Cyngor i bwyllgorau

Cymeradwyodd y Cyngor ad-drefnu penodiadau pwyllgorau, yn sgil y trosiant diweddar sylweddol o aelodau. Mae disgwyl i ddau aelod arall gael eu cyhoeddi yn ystod y mis nesaf. Diolchodd y Cadeirydd Dr Anne Wright i'r aelodau a oedd yn gadael Josie Forte, Mike Galvin, Clare Minchington, a Roshni Samra, am eu gwasanaeth ymroddedig i'r GOC. Mae'r Cyngor yn edrych ymlaen at groesawu pedwar aelod newydd o 1 Ebrill.